Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich

POSTANOWIENIE

Dnia 01 grudnia 2014 roku

Sąd Rejonowy w Ząbkowicach Śląskich I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Czyniewska

Protokolant: Ewelina Potuszyńska

po rozpoznaniu w dniu 01 grudnia 2014 roku w Ząbkowicach Śląskich

na rozprawie sprawy z wniosku J. S. (1)

o stwierdzenie nabycia spadku po zm. A. W. (1) i J. W. (1)

I.  stwierdza, że spadek po A. W. (1)

zmarłej dnia 18 lutego 1978 roku w S.

ostatnio stale zamieszkałej w S.

na podstawie testamentu z dnia 17 lutego 1978 roku

nabył wnuk R. W.;

II.  stwierdza, że spadek po J. W. (1)

zmarłym dnia 19 listopada 1981 roku w K.

ostatnio stale zamieszkałym w S.

na podstawie ustawy

nabyły dzieci: J. S. (2), T. K., M. M. (1) i A. K. w częściach po 1/4 każde z nich z tym, że wchodzący w skład spadku udział w gospodarstwie rolnym nabyła córka J. S. (2);

III.  ustala, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie;

IV.  nakazuje wnioskodawcy uiścić na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Ząbkowicach Śląskich kwotę 970,26zł tytułem kosztów postępowania.

I Ns 22/12

UZASADNIENIE

Wnioskodawca J. S. (1) wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po A. W. (1) zmarłej dnia 18.02.1978r., i J. W. (1) zmarłym dnia 19.11.1981r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawczyni A. W. (1) zmarła 19.11.1981r., w K.; ostatnio zamieszkiwała w S.. W chwili śmierci pozostawała w związku małżeńskim z J. W. (1).

.Spadkodawca J. W. (1) zmarł w dniu 10.11.1981r. W chwili śmierci był wdowcem.

Spadkodawcy mieli pięcioro dzieci: J. S. (2), T. K., M. M., A. K., i J. W..

J. S. (2) zmarła 2.01.2004r.

Pozostawiła czworo dzieci: R. W., H. W., J. S. (1) i K. S..

R. W. zmarł 5.12.1998r.

Pozostawił po sobie dwoje dzieci: B. W. i A. W. (2)

H. W. zmarła dnia 5.06.2002r.

Pozostawiła po sobie czworo dzieci: I. W., A. W. (3), S. M., M. L..

M. M. (1) zmarła 6.04.2010r., pozostawiając dwoje dzieci: D. M. i G. Z..

G. Z. odrzuciła spadek po M. M. (3).

Miała czworo dzieci: T. Z., H. Z. i N. Z..

J. W. (2) zmarł podczas II wojny światowej; nie miał dzieci.

( dowód: - odpis skrócony aktu zgonu A. W. (1);

- odpis skrócony aktu zgonu J. W. (1);

- odpis skrócony aktu zgonu J. S. (2) k. 5;

- odpis skrócony aktu zgonu R. W. k. 5;

- odpis skrócony aktu zgonu H. W. k. 5;

- odpis skrócony aktu urodzenia J. S. (1) k. 5

- odpis skrócony aktu urodzenia K. S. k. 5;

- odpis skrócony aktu urodzenia B. W. k. 5;

- odpis skrócony aktu urodzenia A. W. (2) kl. 5;

- odpis skrócony aktu urodzenia I. W. k. 5;

- odpis skrócony aktu urodzenia A. W. (3) k. 5;

- odpis skrócony aktu małżeństwa S. M. k. 5;

- odpis skrócony aktu małżeństwa M. L. k. 5.

- akta Sądu Rejonowego w Ząbkowicach S. sygn. akt I Ns 136/12;

- akt zgonu M. M. k. 269;

- odpis skrócony aktu urodzenia M. M. k. 341;

- akt urodzenia D. M. k. 271;

- akt zgonu A. K. k. 295;

- akt małżeństwa T. K. k. 378;

- zapewnienie wnioskodawcy J. S. (1) k.451).

Spadkodawczyni A. W. (1) zostawiła testament sporządzony 17.02.1978r.

( dowód: protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu k. 493).

Spadkodawcy byli właścicielami gospodarstwa rolnego o powierzchni 0,7800 ha.

W spadkowym gospodarstwie rolnym pracowała córka J. S. (2).

( dowód: - zeznanie wnioskodawcy J. S. (1) k. 451).

- odpis księgo wieczystej (...) k. 5).

Sąd zważył:

Zgodnie z art. 926 §1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.

Ustawa daje pierwszeństwo porządkowi dziedziczenia określonemu przez spadkodawcę w testamencie.

Dlatego dziedziczenie ustawowe co do całości spadku ma miejsce wtedy gdy:

1. spadkodawca nie sporządził w ogóle testamentu;

2. spadkodawca sporządził testament, którego treść ogranicza się do innych rozrządzeń , a więc nie zawiera spadkobiercy;

3. spadkodawca sporządził testament, który okazał się nieważny lub bezskuteczny;

Z okoliczności niniejszej sprawy wynika, ze spadkodawczyni A. W. (1) w dniu 17.02.1978r., sporządziła testament wobec Naczelnika Urzędu Gminy w K..

Zgodnie z art. 951 §1 k.c. . spadkodawca może sporządzić testament także w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.

Oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu ( §2 ).

Z okoliczności sprawy wynika, że spadkodawczyni A. W. (1) wobec Naczelnika Urzędu Gminy K. i obecności dwóch świadków, oświadczyła, że wolą jest jej darować majątek jaki posiada tj., domek mieszkalny wraz z przynależnym areałem ziemi oraz wszystkimi przedmiotami znajdującymi się na wyposażeniu jej gospodarstwa domowego – R. W..

Z czynności tych sporządzony został protokół, który odczytano A. W. (1) i podpisany przez Naczelnika Gminy – Z. F. oraz dwóch świadków obecnych przy czynności. W protokole tym zaznaczono, że brak podpisu spadkodawczyni spowodowany jest niedowładem rąk u spadkodawczyni.

W tym miejscu zaznaczyć należy, ze jeżeli spadkodawca nie może złożyć podpisu , jego podpis zostaje zastąpiony przez wzmiankę podająca przyczyny braku podpisu.

W tych okolicznościach Sąd uznał, ze sporządzony przez spadkodawczynię A. W. (1) testament odpowiada wymogom art. 951 k.c. i jest testamentem ważnym.

Sąd wziął również pod uwagę, że wnioskodawca J. S. (1) oraz uczestnicy S. M., A. W. (2), A. W. (3), oświadczyli na rozprawie w dniu 1.12.2014r., że zgadzają się z testamentem zaś pozostali uczestnicy w toku postępowania nie podnieśli żadnych okoliczności wskazujących na nieważność lub bezskuteczność testamentu.

Z okoliczności sprawy nie wynikało również aby oprócz składników majątku wymienionych w testamencie spadkodawczyni posiadała jeszcze inny majątek.

Na taką okoliczność nie wskazali ani wnioskodawca ani uczestnicy.

Zgodnie zaś z art. 961 k.c. jeżeli spadkodawca przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe, które wyczerpują prawie cały spadek, osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę, lecz za spadkobiercę powołanego do całego spadku. Jeżeli takie rozrządzenie testamentowe zostało dokonane na rzecz kilku osób, osoby te poczytuje się w razie wątpliwości za powołane do całego spadku w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd stwierdził nabycie spadku zgodnie z wolą spadkodawczyni A. W. (1) i orzekł jak w punkcie I sentencji postanowienia.

W toku postępowania brak było natomiast podstaw do uznania, że spadkodawca J. W. (1) sporządził testament. Na okoliczność taką w toku postępowania nie wskazał bowiem ani wnioskodawca ani uczestnicy.

Uznać więc należy, że w przedmiocie dziedziczenia po spadkodawcy J. W. (1) zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 931 §1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych.

Jak wynika z okoliczności sprawy w chwili śmierci spadkodawca był wdowcem i miał czworo dzieci J. S. (2), T. K., M. M. i A. K.. J. W. (2) zmarł bowiem przed spadkodawcą i nie miał dzieci.

Biorąc to pod uwagę Sąd orzekł , ze spadek po J. W. (3) dziedziczą jego dzieci J. S. (2), T. K., M. M. (1) i A. K. w częściach po ¼ każde z nich.

Z okoliczności sprawy w szczególności z odpisu księgi wieczystej (...) wynika, że w skład spadku po J. W. (1) wchodzi udział w gospodarstwie rolnym.

Nieruchomość położona W S. stanowiła wspólność ustawową małżeńską A. W. (1) i J. W. (1).

Jak bowiem wynika z odpisu księgi wieczystej nieruchomość ta została nabyta na podstawie aktu nadania z dnia orzeczenia o wykonaniu aktu nadania z dnia 2.03.1970r. a wiec w czasie kiedy spadkodawcy pozostawali w związku małżeńskim. Skoro wiec nieruchomość ta została nabyta podstawie aktu nadania w czasie trwania związku małżeńskiego, uznać należy, że wchodzą one do majątku wspólnego, niezależnie od wpisu dokonanego w księdze wieczystej.

W przypadku gdy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne a spadek został otwarty ( śmierć spadkodawcy) przed dniem 14 lutego 2001r., w treści postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku należy wymienić osobno spadkobierców dziedziczących to gospodarstwo rolne oraz ich udziały.

Zgodnie z art. 1059 k.c. w brzmieniu obowiązującym w chwili śmierci spadkodawcy J. W. (1) spadkobiercy dziedziczą gospodarstwo rolne jeżeli:

1. bezpośrednio przed otwarciem spadku pracowały w tym gospodarstwie albo

2. w chwili otwarcia spadku są członkami rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub pracują w gospodarstwie rolnym takiej spółdzielni, albo

3. w chwili otwarcia spadku bądź prowadzą inne indywidualne gospodarstwo rolne, bądź też pracują w gospodarstwie rolnym swoich rodziców, małżonka lub jego rodziców, albo

4. w chwili otwarcia spadku bądź są małoletnie, bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo

5. w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy.

Z okoliczności sprawy wynika, że do dziedziczenia gospodarstwa rolnego po J. W. (1) uprawniona jest J. S. (2), która jak wynika z zeznań wnioskodawcy J. S. (1) , którym pozostali uczestnicy nie zaprzeczyli, pracowała w spadkowym gospodarstwie rolnym.

Z zeznań wnioskodawcy wynika, ze pozostałe dzieci spadkodawcy nie pracowały w spadkowym gospodarstwie rolnym jak również nie spełniały pozostałych przesłanek z art. 1069 k.c.

Również wnuki spadkodawcy nie pracowały w spadkowym gospodarstwie rolnym.

Z tych tez powodów Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji postanowienia ,

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 520 §1 k.p.c.

W punkcie IV Sąd nakazał wnioskodawcy uiścić na rzecz Skarbu Państwa- Sądu rejonowego Ząbkowicach Śląskich koszty sądowe w wysokości 970, 26 zł., na które składają się koszty poniesione tytułem wynagrodzenia dla tłumacza przysięgłego za przetłumaczenie dokumentów z języka polskiego na język niemiecki i z języka niemieckiego na język polski.

Biorąc to pod uwagę Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.